5746 Sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge Merkezi veya Tasarım Merkezlerine tanınan teşviklerden yararlanmak isteyen işletmelerin, Ar-Ge veya Tasarım ve kurumsal kapasite faaliyetleri açısından yeterli koşulları sağladıklarını ve ileriye yönelik planlarını gösteren bir başvuru dökümanı ile Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına göndererek Ar-Ge Merkezi Belgesi veya Tasarım Merkezi Belgesi almaları gerekmektedir.
Ar-Ge Merkezi Nedir ?
5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında Ar-Ge Merkezleri; “Ar-Ge ve yenilik projelerini veya sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürütülen Ar-Ge ve yenilik faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere kurulan ve dar mükellef kurumların Türkiye’deki işyerleri dâhil, kanunî veya iş merkezi Türkiye’de bulunan sermaye şirketlerinin; organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş, münhasıran yurt içinde araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan ve Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen sayıda tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam eden, yeterli Ar-Ge birikimi ve yeteneği olan birim” olarak tanımlanmıştır.
Ar-Ge personeli: Ar-Ge faaliyetlerinde doğrudan görevli araştırmacı ve teknisyenler
1)Araştırmacı: Ar-Ge faaliyetleri ile yenilik tanımı kapsamındaki projelerde, yeni bilgi, ürün, süreç, yöntem ve sistemlerin tasarım veya oluşturulması ve ilgili projelerin yönetilmesi süreçlerinde yer alan en az lisans mezunu uzmanları,
2)Teknisyen: Mühendislik, fen ve sağlık bilimleri alanlarında yüksek öğrenim görmüş ya da meslek lisesi veya meslek yüksek okullarının teknik fen ve sağlık bölümlerinden mezun, teknik bilgi ve deneyim sahibi kişileri ifade eder.
Ar-Ge Merkezi Başvurusunda Aranan Şartlar Nelerdir ?
a) Ar-Ge merkezlerinde aşağıda(*) listelenen sektörlerde en az otuz (30), diğerlerinde en az onbeş (15) tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi,
(*) Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınflamasına (NACE Rev.2) göre aşağıda belirtilen sınıflarda yer alan sektörler için en az otuz (30) tam zaman eşdeğer Ar-Ge personeli istihdam edilmesi gerekmektedir.
C – İmalat başlığında yer alan:
29 – Motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı bölümü altındaki tüm sınıflar
30 – Diğer ulaşım araçlarınn imalatı bölümü altındaki aşağıdaki sınıflar
30.30 Hava taşıtları ve uzay araçları ile bunlarla ilgili makinelerin imalatı
30.40 Askeri savaş araçlarının imalatı
30.91 Motorsiklet imalatı
30.99 Başka yerde sınıflandırılmamış diğer ulaşım ekipmanlarının imalatı
b) Ar-Ge merkezlerinin Kanun kapsamındaki Ar-Ge faaliyetlerinin yurt içinde gerçekleştirilmesi,
c) Başvuru yapan işletmenin; yeterli Ar-Ge yönetimi ile teknolojik varlıkları, insan kaynakları, fikrî haklar, proje ve bilgi kaynakları yönetim yeteneği ve kapasitesinin bulunması,
ç) Ar-Ge merkezinde çalışan personelin, bu merkezlerde çalıştığının fiziki kontrolünü yapacak mekanizmaların bulunması,
d) Ar-Ge merkezinin konusu, süresi, bütçesi ve personel ihtiyacı tanımlanmış program ve projelerinin bulunması,
e) Ar-Ge merkezinin ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş ve tek bir yerleşke veya fiziki mekân içinde yer alması,
(2) İşletmelerin, organizasyon yapısı içinde ayrı bir birim şeklinde örgütlenmiş birden fazla Ar-Ge merkezinin bulunması durumunda, her Ar-Ge merkezi için ayrı başvuru yapılır.
(3) Münhasıran Ar-Ge faaliyetinde bulunmak üzere Ar-Ge merkezi kuracak işletmeler için Türkiye’de ayrıca üretim ya da ticaretle iştigal eden bir işyerinin olması şartı aranmaz.
Ar-Ge ve Yenilik Sayılmayan Faaliyetler Nelerdir ?
Aşağıda sayılan faaliyetler, bu yönetmeliğin uygulamasında Ar-Ge ve Yenilik faaliyeti kapsamında değerlendirilemez:
a)Pazarlama faaliyetleri, piyasa taramaları, pazar araştırması ya da satış promosyonu,
b) Kalite kontrol,
c) Sosyal bilimlerdeki araştırmalar,
c) Petrol, doğalgaz, maden rezervleri arama ve sondaj faaliyetleri,
e) Bir Ar-Ge projesi kapsamında olmaksızın icat edilmiş ya da mevcut geliştirilmiş süreçlerin kullanımı,
f) 5 inci maddede sayılan amaçlara yönelik olmayan sekil, renk, dekorasyon ve benzeri estetik ve görsel değişiklikleri içeren biçimsel değişiklikler,
g) Programlama dilleri ile işletim sistemleri hariç olmak üzere internet sitelerinin ve benzerlerininhazırlanmasına yardımcı mevcut yazılımların kullanılması suretiyle yapılan yazılım geliştirme faaliyetleri,
ğ) Yazılımlara ilişkin, bilimsel ve/veya teknolojik ilerlemeler veya teknolojik belirsizliklerin çözülmesini içermeyen olağan ve tekrarlanan faaliyetler,
h) Kuruluş aşamasında kuruluş ve örgütlenmeyle ilgili araştırma giderleri,
ı) Ar-Ge ve yenilik faaliyetleriyle geliştirilen ürüne veya surece ilişkin fikri mülkiyet haklarının edinimi dısında bu hakların korunmasına yönelik çalışmalar,
i) Numune verilmek amacıyla prototiplerden kopyalar çıkarılıp dağıtılması ve reklam amaçlı tüketici testleri,
j) Üretim ve üretim altyapısına yönelik yapılan yatırım faaliyetleri, ticari üretimin planlanması ve seri üretim surecine ilişkin harcamalar,
k) Bir Ar-Ge projesi kapsamında olmaksızın yeni süreç, sistem veya urun ortaya konulmasına hizmet etmeyen doğrudan veya gömülü teknoloji transferi.
Hangi çalışmalar Ar-Ge ve yenilik faaliyeti olarak kabul edilmektedir?
Yapılan bir harcamanın Ar-Ge indirimine konu edilebilmesi için bu harcamanın Ar-Ge ve yenilik faaliyeti kapsamında yapılmış olması gerekir.
Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri; kültür, insan ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bunun yeni süreç, sistem ve uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması amacıyla sistematik bir temelde yaratıcı çalışmalar yürütmek suretiyle alanında bilimsel ve teknolojik gelişme sağlayan, bilimsel ve teknolojik bir belirsizliğe odaklanan, çıktıları özgün, deneysel, bilimsel ve teknik içerik taşıyan çevre uyumlu ürün tasarımı ve yazılım faaliyetleri dahil olmak üzere yenilik süreçlerini de içeren faaliyetlerdir. Buna göre
- Bilimsel ve teknolojik alanlardaki belirsizliklerin açıklığa kavuşturulması amacı ile bilim ve teknolojinin gelişmesi için yeni teknik bilgilerin elde edilmesi,
- Yeni yöntemlerle yeni ürünler, malzemeler, sarf malzemeleri, cihazları, ekipman, prosedür ve sistemlerin geliştirilmesi ve tasarım ve çizim çalışmaları yoluyla yeni teknikler ve prototipler üretilmesi,
- Yeni ve özgün tasarımları dayalı yazılım faaliyetleri,
- Yeni ürünler, yöntemler, süreçler ve prosedürler araştırmak ve geliştirmek,
- Bir ürünün kalitesini, standardını ve performansını artırırken, maliyetini azaltacak yeni teknikler ve teknolojiler araştırılması
faaliyetleri Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri olarak kabul edilmektedir.
